Page 180 - Voorwerk.indd
P. 180

Joodse raad in Oss konden zij blijven. Be-  vergast in Sobibor. Zij zaten bij het eerst
                  gin april 1943 is het gezin niet met de an-  volgende transport in de trein, op 20 juli.
                  dere Osse Joden meegegaan naar Vught,   Voor dit gezin zijn struikelstenen geplaatst
                  maar ondergedoken, maar werd in juli   in Oss.
                  1943  in  Roosendaal  opgepakt  en  naar   In de trein van 13 juli zaten dus een broer
                  Westerbork gestuurd. Als eerste Jo, op   en twee zusters Kaufman, Jöbke,
                  10 juli. Haar man Max en bijna 12-jarige   Rachel en Jo,  en twee van hun neven,
                  zoon Albert (4.8.1) kwamen daar pas een   de broers Sam en Harry Andriesse.
                  week later, op 17 juli aan, toen Jo al was






                      Aankomst in Sobibor
                      De	reis	naar	Sobibor,	duurde	drie	volle	dagen	en	was	een	zware	beproeving.	Het
                  einde	 ervan	 kondigde	 zich	 aan	 doordat	 de	 Grüne	 Polizei	 met	 pistool	 in	 de	 wagons
                  kwam	en	liet	weten	dat	ze	er	bijna	waren;	bij	aankomst	zou	iedereen	kostbaarheden
                  als	horloges,	ringen	en	diamanten	moeten	inleveren.	Dat	konden	ze	nu	maar	beter	bij
                  hen	doen.	Angstig	gaven	de	meeste	mensen	daaraan	gehoor.	Dit	alles	maakte	een	on-
                  heilspellende	indruk.
                  Kort	daarna	stopte	de	trein	bij	het	stationnetje	van	Sobibor,	buiten	het	eigenlijke	kamp,
                  voor	een	houten	poort.	De	komst	van	het	transport	was	een	half	uur	van	te	voren	aan-
                  gekondigd	bij	de	kampleiding.	Onmiddellijk	na	die	melding	werd	er	alles	op	ingezet	om
                  het	hele	proces	van	afwerking	vlekkeloos	en	in	hoog	tempo	volgens	een	vast	patroon
                  te	laten	verlopen.	Het	perron	binnen	het	kamp	zelf	was	zo	lang	dat	elf	wagons	tege-
                  lijk	naar	binnen	konden.	Dat	betekende	dat	een	deel	ervan	moest	wachten.	Het	kan
                  dus	zijn	dat	bij	een	of	meerdere	transporten	de	Gennepenaren	lang	op	het	station	van
                  Sobibor	in	de	wagons	opgesloten	zijn	gebleven	voordat	ze	het	kamp	binnen	werden
                  gereden.	Telkens	werden	elf	wagons	via	een	parallel	lopend	spoor	door	de	locomotief
                  naar	binnen	gevoerd.


                      Zodra	ze	daar	stonden	werden	de	deuren	opengesmeten	en	hoorden	de	versufte,
                  vervuilde	en	dorstige	mensen	in	de	wagens	een	woest	geschreeuw.	Met	grove	kracht-
                  termen	werden	ze	uit	de	wagons	gejaagd	en	met	hun	bagage	in	beweging	gezet.	Dit
                  gebeurde	door	‘Arbeitshäftlingen’	van	het	‘Bahnhofkommando’	die	werden	aangedre-
                  ven	door	SS-ers	en	‘Oekraïners’.	Die	laatsen	waren	Russische	krijgsgevangenen,	die
                  hadden	kunnen	kiezen	om	dit	werk	te	doen,	of	om	anders	in	de	kampen	waar	zij	zaten
                  te	verhongeren.	Ze	waren	in	een	SS-kamp	in	Trawniki	opgeleid,	en	werden	dan	ook	vaak
                  Trawniki-Männer	genoemd.	Vaak	overtroffen	ze	de	SS	in	wreedheid.	De	bekendste	van
                  hen	is	Iwan	Demjanjuk.	Het	‘Bahnhofkommando’	bestond	uit	jonge	mannen	uit	voor-
                  gaande	transporten	die	hiervoor	waren	uitgekozen.	Door	deze	twee	groepen	het	vuile
                  werk	te	laten	doen	kon	de	inzet	van	de	SS	zelf	tot	het	uiterste	beperkt	blijven.




                  | HOOF DS TU K 5 | DE DE PO R T A T I E I N APR I L  1943 |                 181



       Hfdst-5.indd   181                                                                   21-10-18   16:39
   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184   185