Page 185 - Voorwerk.indd
P. 185

gebeurde	sprongen	de	Joodse	Arbeitshäftlingen	die	tot	het	Bahnhofskommando	be-
                       hoorden,	opgehitst	door	de	Oekrainers,	in	de	wagons	en	gooiden	de	achtergeblevenen
                       en	eventuele	doden	naar	buiten.	Ook	uit	getuigenissen	van	Nederlandse	overlevenden
                       blijkt	hoe	er	verder	met	hen	is	omgegaan.	Zij	werden	samen	met	de	lijken	op	elektrische
                       lorries	gegooid,	die	over	een	smalspoor	liepen	en	in	vliegende	vaart	door	Oekraïense
                       bewakers	werden	aangestuurd.	Zij	gingen	niet	naar	de	gaskamers,	maar	werden	op	de
                       lorries	of	bij	de	verbrandingskuilen	doodgeschoten	en	daarin	gesmeten.	De	getuigenis-
                       sen	hierover	betreffen	de	transporten	van	10	en	17	maart	1943.	Kan	dit	een	of	meer	van
                       de	Gennepse	bejaarden,	onder	wie	een	82	jarige,	op	14	mei	1943	ook	zijn	overkomen?


                           Wat gebeurde met de anderen?
                           Toen	de	laatste	drie	van	de	veertien	Joden,	die	op	9	april	1943	Gennep	hadden
                       verlaten	op	16	juli	1943	in	Sobibor	waren	vermoord,	leefden	van	Joden	die	er	in	de	zo-
                       mer	van	1942	nog	in	Gennep	waren	alleen	nog	Simon	van	Leeuwen,	Arthur	en	Ellen	van
                       Leeuwen	en	hun	dochter	Anneke,	Hedwig	Kölling,	Bertha	Andriesse,	Hans	Andriesse	en
                       Werner	Hertog.
                           Die	laatste	zat	gevangen	in	Blechhammer	en	wat	er	met	hem	is	gebeurd	is	hier-
                       voor	 behandeld.	 Hans	 Andriesse	 werkte	 in	 Amsterdam	 bij	 de	 Joodse	 Raad	 en
                       kwam	een	week	later	in	Westerbork.	Op	21	september 1943	ging	hij	naar	Auschwitz.
                       Hij	was	voor-dien	mishandeld,	door	wie	en	in	welk	verband	is	niet	bekend,	en	had
                       twee	handen	in	het	gips.	Bij	aankomst	in	Auschwitz	kwam	hij	niet	door	de	selectie	om
                       te	werken	en	is	vergast.	Zijn	vrouw	Mietje	Kijl	vertrok	vier	weken	later	naar	Auschwitz
                       en	werd	daar	on-middellijk	vergast.	De	datum	van	zijn	dood	zou	later	nog	onderwerp
                       van	een	juridische	procedure	worden.

                                                  Hieronder	wordt	behandeld	wat	er	met	de	verschil-
                                                  lende	leden	van	de	familie	Van	Leeuwen	gebeurde,
                                                  met	Hedwig	Kölling-Hirschberg	en	met	Bertha	An-
                                                  driesse.

                                                  Arthur van Leeuwen
                                                  Arthur	en	Ellen	van	Leeuwen	kwamen	na	hun	vlucht
                                                  via	 familie	 in	 Düsseldorf	 in	 Berlijn	 terecht	 bij	 de
                                                  zuster	 van	 Ellen,	 Hannie	 op	 de	Tauenziehenstras-
                                                  se	7.	Zij	gaven	zich	daar	met	valse	papieren	uit	als
                                                  niet-Joden,	maar	wel	met	hun	echte	namen	en	zelfs
                                                  het	adres	Spoorstraat	123	Gennep.	Arthur	meldde
                                                  zich	 in	 Berlijn	 bij	 het	 Arbeitsamt,	 want	 hij	 moest
                                                  natuurlijk	werk	hebben.	Vanaf	29	april	1943	was	hij
                                                  als	elektromonteur	werkzaam	bij	de	firma	Warmte,
                                                  een	 Nederlands	 bedrijf	 met	 filialen	 in	 Amsterdam
                                                  en	Kiew.	Het	was	een	bedrijf	dat,	zoals	de	naam	al




           186                     | E N T OE N W A R E N Z E W E G | JO DE NVE R V OL G I NG I N E E N N OO R D-L I M B U R GS S T ADJ E |



       Hfdst-5.indd   186                                                                   21-10-18   16:39
   180   181   182   183   184   185   186   187   188   189   190