Page 186 - Voorwerk.indd

zegt, verwarmingsinstallaties leverde, maar allengs overstapte op constructiewerken
voor Duitse vliegvelden. Hij werkte daar als elektricien en moest vaak op reis. Op het
‘Ausweis’ dat hij daarvoor kreeg stonden zijn werkelijeke naam en adres in Gennep,
maar de handtekening week volledig af van die welke te zien is op de lijst die hij in
februari naar de Gemeente gennep had gestuurd.
Op het gebied van electriciteit bezat hij geen enkele vakkennis. Uit een ‘Eisen-
bahn-Berechtigungsausweis’ dat zijn dochter Miriam nog in bezit heeft blijkt dat hij, in
dienst van ‘Warmte’, vergunning had om van 22 september tot 22 oktober 1943 met de
trein tussen Kiev en Amsterdam te reizen en dat hij in Amsterdam één maal van de tram
gebruik mocht maken.

Op 5 mei 1943 begon hij in Warschau een dagboek. In Charkow kwam hij een man uit
Gennep tegen in een Duits uniform. Het was de zoon van een Duitser en als zodanig was
hij ingelijfd in de Wehrmacht. Ze herkenden elkaar onmiddellijk en Arthur gaf hem te
verstaan dat, als hij hem verraadde, hij hem eerst zou doden. Die heeft dat niet gedaan.
In Kiew werkte hij weer even als hulpmonteur en op 29 september 1943 meldde hij zich
als vrachtwagenchauffeur bij de Organisatation Todt. Vandaar kwam hij in het NSKK,
National-Sozialistisches Kraftwagen Korps (NSKK). Dat is een onderdeel van het Duitse
leger. Hij verplichtte zich hier voorlopig te blijven werken. Dorry Smeets vertelde in
twee artikelen in de Maas en Niersbode in 2004 over het leven van Arthur, waaraan veel
van wat hier over de wederwaardigheden van Arthur tijdens de oorlog wordt gezegd is
ontleend. Zij citeert daarin ook Louis de Wijze, die met Arthur bevriend was, en Arthurs
beweegredenen aldus verklaart:

‘Het was een slimme manier om te overleven, het was òf dit òf het
concentratiekamp. Hij heeft hiermee zijn leven gered. Door zich vrij-
willig als vrachtwagenchauffeur te melden was hij totaal niet ver-
dacht. Natuurlijk was het moeilijk, want hij laadde de schijn op zich
dat hij een collaborateur was.’

| HOOF DS TU K 5 | DE DE PO R T A T I E I N APR I L 1943 | 187

Hfdst-5.indd 187 21-10-18 16:39