Page 179 - Voorwerk.indd
P. 179

De	vier	laatste	Gennepenaren	die	op	zaterdag	3	juli	uit	Vught	naar	Westerbork	kwa-
                       men	gingen	niet	meteen	op	dinsdag	6	juli	de	trein	in,	maar	bleven	nog	een	week	in
                       Westerbork.	In	de	nacht	van	maandag	12	op	dinsdag	13	juni	hoorden	ze	dat	ook	zij	naar
                       het	oosten	zouden	gaan.	In	die	week	was	er	dus	nog	gelegenheid	om	iets	van	uitstel
                       te	regelen.	Of	dat	is	geprobeerd	is	niet	bekend,	maar	in	ieder	geval	is	het	niet	gelukt.
                       Harry	Andriesse	en	Jöbke	Kaufman	zullen	misschien	gehoopt	hebben	op	de	plek	waar
                       ze	 heen	 gingen	 met	 hun	 een	 maand	 daarvoor	 vertrokken	 vrouwen	 en	 dochters
                       herenigd	te	worden.	En	Sam	Andriesse	hoopte	misschien	zelfs	zijn	in	augustus	1942
                       gedeporteerde	kinderen	Walther	en	Hildegard	tegen	te	komen.
                           Anders	dan	bij	de	reis	van	Gennep	naar	Vught	hadden	zij	nu	niet	zelf	een	trein-
                       kaartje	hoeven	te	kopen.	Dat	gebeurde	door	het	Reichssicherheitshauptamt	(RSHA),
                       die	de	kosten	weer	verhaalde	op	de	VVRA.	Indirect	betaalden	de	joodse	passagiers	hun
                       vervoer	naar	de	plaats	waar	ze	zouden	worden	vermoord	dus	wel	zelf.	Inmiddels	wer-
                       den	ze,	ook	al	waren	ze	in	veewagons	gepropt,	wel	als	normale	passagiers	beschouwd.
                       De	Reichsbahn	bracht	voor	hen	bij	het	RSHA	een	tarief	voor	groepsreizen	in	rekening,
                       per	persoon	vier	pfennig	per	kilometer,	kinderen	onder	de	tien	jaar	half	geld,	onder	de
                       vier	gratis.	De	boekingen	liepen	via	het	Mitteleuropäisches	Reiseburo.





                       Familieleden in de trein

                       In de trein  van 13  juli  1943  zaten ook   Max Snijders van Driel getrouwd. Max is
                       een aantal naaste familieleden  van de   te zien op een foto van een uitstapje naar
                       families  Andriesse en Kaufman. Om   zee  van  de  biljartclub  in  Hotel  van  Ber-
                       te beginnen  twee zusters  van Jöbke     gen. Hij was toen verbonden aan de grote
                       Kaufman. De ene was Rachel Kan-Kauf-  exportslagerij van Lion en De Wijze in
                       man (4.1),  samen  met  haar man  Izak   Boxmeer. Ze gingen na het huwelijk in
                       Kan hun zoon Nico Kan met zijn vrouw   Nijmegen  wonen.  De  moeder  van  Jo  en
                       (4.1.1)  en  hun  dochter  Johanna Julia   Jöbke Kaufman, die in 1925 weduwe
                       (4.1.2).  Johanna Julia heeft  langere tijd   was geworden, ging met hen mee van-
                       in  Gennep in  het sanatorium  Zonlicht-  uit Zandstraat 40 en is tot haar dood in
                       heide  verbleven.  Het  is  dan ook niet   1940 bij dit gezin blijven wonen. In 1939
                       verwonderlijk  dat  de familie  Kan  geld   waren ze naar Oss verhuisd. Toen het
                       bij  Leni Stiemens-Werner  in  bewaring   Joodse personeel bij de vleesverwerken-
                       heeft gegeven. De familie Kan woonde in     de  industrie  daar  was  ontslagen  kreeg
                       Amsterdam en werd opgepakt bij de grote   Max via de Joodse Raad een baan als
                       razzia’s rond 20 juni.            verpleger in een tehuis voor Joodse be-
                       De andere zuster van Jöbke was Johanna   jaarden. Aanvankelijk behoorde dit gezin
                       (Jo) Snijders van Driel-Kaufman (4.8) uit   tot degenen die zich op 28 augustus 1942
                       Oss. Zij had tot 1929 in Gennep gewoond   vanuit Noord-Brabant voor ‘werkverrui-
                       en was daar toen in Hotel van Bergen met   ming’ had moeten melden. Maar via de




           180                     | E N T OE N W A R E N Z E W E G | JO DE NVE R V OL G I NG I N E E N N OO R D-L I M B U R GS S T ADJ E |



       Hfdst-5.indd   180                                                                   21-10-18   16:39
   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184