Page 120 - Voorwerk.indd
P. 120

De deportaties aangekondigd
                       Op vrijdagavond,  begin van  de sabbat, 26 juni 1942 werd  professor  David
                       Cohen, een van de twee voorzitters van de Joodse Raad, bij Ferdinand aus der Fünten,
                       de op een na hoogste man van de Zentralstelle für jüdische Auswanderung,
                       ontboden en kreeg te horen dat begonnen zou worden met  naar  Duitsland sturen
                       van Joden voor arbeidsinzet onder politietoezicht. Aus der Fünten stelde hem gerust:
                       een deel van de Joden zou in Nederland blijven, en degenen die moesten gaan zouden
                       werken onder leefbare omstandigheden.
                           Op maandag 29 juni berichtten de kranten echter over een zeer verontrustende toe-
                       spraak van Generalkommissar Fritz Schmidt in Breda, waarin deze zei dat de Joden arm
                       zouden terugkeren naar daar, vanwaar ze gekomen waren. Aus der Fünten, die hier niet
                       erg gelukkig mee was, probeerde de Joodse Raad gerust te stellen. Hij gaf toe dat na
                       verloop van tijd inderdaad alle Joden weg zouden moeten, maar dat zou niet in een hoog
                       tempo gaan. Uit de omstandigheden waarin de oorlog op dat moment verkeerde, kon
                       daardoor enige hoop worden geput. Misschien was de oorlog voor het einde van het jaar
                       beëindigd. De Joodse Raad besloot dan ook medewerking te verlenen aan de uitvoering
                       van de Duitse plannen, om toch nog enige greep op de gang van zaken te houden en zo
                       mogelijk het verloop ervan te vertragen. Dat zou echter blijken een illusie te zijn.

                                                     Aan het einde van die week werden door de
                                                     politie de eerste oproepen in Amsterdam afge-
                                                     leverd, om zich op 14 juli bij de Zentralstelle te
                                                     melden voor vertrek naar Westerbork. Vandaar
                                                     zouden ze vervolgens naar Duitsland gaan voor
                                                     werkverschaffing onder politietoezicht. Al snel
                                                     spraken de Duitsers tegen de Joodse Raad over
                                                     Silezië, en wel in een gebied dat kort daarvoor
                                                     was ingelijfd bij Duitsland, maar daarvoor sinds
                                                     1918 bij Polen had gehoord. De naam Auschwitz
                                                     zelf werd niet genoemd.
                                                     De Duitse leidingcommuniceerde niet recht-
                                                     streeks met individuele Joden, maar alleen met
                                                     de Joodse Raad. Die moest zorgen dat alles or-
                                                     delijk verliep. Toen bleek dat heel weinig Joden
                                                     aan de oproepen gehoor gaven arresteerden
                                                     de Duitsers bijeen razzia in Amsterdam
                                                     meer dan  500 Joden. Als  niet genoeg
                                                     opgeroepenen zich meldden zouden deze
                                                     gijzelaars naar het beruchte kamp
          Extra editie van het Joodsch Weekblad van 7 aug 1942 met de   Mauthausen worden gestuurd. Het Joodsche
          dreigementen van de nazi’s.                Weekblad moest deze dreiging in een extra
                                                     editie verspreiden.




           120                     | E N T OE N W A R E N Z E W E G | JO DE NVE R V OL G I NG I N E E N N OO R D-L I M B U R GS S T ADJ E |



       Hfdst-4.indd   120                                                                   21-10-18   16:22
   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125