Page 119 - Voorwerk.indd

van propagandaminister Goebbels, met Joden. Daaronder Sobibor, waar het
als doel om bij het Duitse publiek begrip grootste deel van de Gennepse Joden is
op te wekken voor levensbeëindiging in vermoord. Von Galen, in 2005 zalig ver-
geval van ‘onnut leven’. klaard, heeft overigens nooit tegen de uit-
moording van de Joden geprotesteerd.
Een daarop gericht programma was al
in 1939 door Hitler in het leven geroe- Nadat vanaf 1941 de katholieke filmkeu-
pen. Niet alleen psychiatrische patiënten, ring door de bezetter was verboden, ont-
maar ook ongeneeslijk zieken en kinde- stond er in Limburg nog wel een zeker
ren die met een handicap waren geboren toezicht van katholieke zijde op het more-
vielen daaraan ten slachtoffer. Het beëin- le gehalte van wat er in de bioscopen aan
digen van hun levens gebeurde door een Duitse films werd vertoond. Zeker in de
systeem van vergassing dat door deskun- grotere plaatsen, waaronder Venlo. Daar
digen was ontwikkeld. Het programma waren vanuit de Katholieke Actie keu-
werd aangeduid met de schuilnaam T4, ringsraden van vooraanstaande inwoners
afgeleid van Tiergartenstrasse 4, het adres opgericht, die daags voor het weekend de
in Berlijn waar een deel van de Kanzlei bioscopen bezochten en schriftelijk hun
des Führers was gevestigd en van waar oordeel uitbrachten. Dat werd dan op een
uit het project werd geleid. En net als bij affiche achter in de kerk kenbaar gemaakt.
de uitroeiing van de Joden werden hierbij In de regio Venlo kwam hier al na enke-
deknamen gebruikt, zoals Heil- und Pfle- le maanden een einde aan, toen enkele
geanstalten, voor de instellingen waar de bioscoopexploitanten bij de Ortsgruppen-
slachtoffers naar toe werden gebracht om führer van de NSDAP gingen klagen,
vergast te worden. dat het aantal bezoekers terugliep. Ken-
nelijk ging het dus om een behoorlijk
Begin augustus 1941 protesteerde de ka- aantal films die in katholieke ogen af te
tholieke bisschop van Munster, Clemens raden waren. Het is de vraag hoe de ka-
August Graf von Galen, vanaf de kansel tholieke censoren ‘Ik beschuldig’ hebben
tegen deze praktijken. De onrust die dat ingeschat. Misschien hebben zij de bela-
veroorzaakte leidde ertoe dat het program- den strekking ervan niet onderkend en
ma door Hitler werd stopgezet. Inmiddels al zeker zullen zij niet vermoed hebben
waren 70.000 mensen in het kader van dit hoezeer de achtergrond van dit verhaal
programma vermoord. De deskundigen indirect te maken had met wat hun jood-
die bij het ontwikkelen van de vergas- se medeburgers in de komende periode te
singsmethoden betrokken waren geweest wachten stond.
werden vanaf de herfst van 1941 ingezet
om soortgelijke vernietigingsmethoden
voor Joden te ontwikkelen. Ze waren met
name betrokken bij het in bedrijf brengen
en houden van kampen die louter en al-
leen waren ingericht op het vergassen van

| HOOF DS TU K 4 | DE DE PO R T A T I E S I N 1942 | 119

Hfdst-4.indd 119 21-10-18 16:22