Page 193 - Voorwerk.indd

van twee joodse grootouders. Die beslissing werd ook ter kennis gebracht van nota-
ris Hulsebosch, die op 2 oktober 1943 het betreffende verzoek had gedaan. Ook dit
verzoek is onvindbaar. De inspectie wees de burgemeester erop dat vak 6 van de per-
soonskaart en het persoonsbewijs met deze beslissing in overeenstemming dienden
te worden gebracht. Met andere woorden, er was voorlopig vastgesteld dat Bertha An-
driesse geen Untermensch was en dat door het feit dat zij bestond het voortbestaan
van het nationaal-socialistische Duitse rijk niet in gevaar werd gebracht. Een week later
meldde Van Banning dat vak 6 (kerkelijke gezindte) van de persoonskaart van Bertha
Andriesse en de signalering met de beslissing in overeenstemming waren gebracht.
Dat wilde dus zeggen dat de J in G1 was veranderd. En dat haar op die dag een nieuw
formulier van aanmelding was uitgereikt, waarop ze dus kon aangeven dat ze twee
joodse grootouders had, en dat haar tevens een nieuw persoonsbewijs was uitgereikt.
Daarop stond dus niet meer de onheilspellende grote zwarte J gestempeld. Die dag kon
ze ook pas de ster van haar kleren afhalen. In ieder geval verkeerde ze niet meer in le-
vensgevaar. Ze vormde nu ‘de legale rest’ van het Gennepse Jodendom. Het is bizar dat
door een dergelijke kleine administratieve ingreep iemands leven kon worden gered.
Dat betekende ook dat ze haar huis terug kon krijgen. Op 13 november 1943 kwam
er bij de burgemeester een brief binnen van ANBO, waar men wilde weten wie de be-
woner was van het perceel Markt 9, het huis van Bertha, waarvan in februari 1943 was
opgegeven dat Harry Jetten eigenaar was. Als antwoord werd nu gegeven dat het eigen-
dom was van Bertha Andriesse en dat het gedeeltelijk in gebruik was bij de Bau- und
Störtrupe. In het concept van de brief werd er aan toegevoegd dat de gemeente bericht
had ontvangen dat Bertha voorlopig geregistreerd mocht worden als afstammend van
twee joodse grootouders (G1). In de brief die echt is verzonden is dit ‘voorlopig’ wegge-
laten. In werkelijkheid kwam de definitieve beslissing pas op 2 februari 1944.

194 | E N T OE N W A R E N Z E W E G | JO DE NVE R V OL G I NG I N E E N N OO R D-L I M B U R GS S T ADJ E |

Hfdst-5.indd 194 21-10-18 16:39