Page 145 - Voorwerk.indd
P. 145
Hij heeft zich toen niet gemeld en op 25 werden op 30 oktober gedeporteerd en
augustus, de dag dat Werner naar Maas- onmiddellijk na aankomst in Auschwitz
tricht vertrok, verzocht het Gewestelijke vergast. Als Duitse Joden bleven Ernst,
Arbeids Bureau de politie in Deventer Edith en Gert, nog zeventien maanden
hem te arresteren. Dat is kennelijk ge- in Westerbork, Waarschijnlijk heeft Ernst
beurd of hij heeft zich alsnog zelf gemeld. via een relatie een baantje gekregen.
Misschien toen bleek dat Werner naar Op 5 april 1944 gingen ze naar
een kamp Duitsland was gedeporteerd. In Theresienstadt en vandaar op 5 augus-
september was Ernst in een werkkamp in tus 1944 naar Auschwitz,. Daar werd de
Hummelo. tienjarige Gert losgerukt van zijn ouders
Op 2 en 3 oktober werden de in de en meteen vergast. Edith stierf er na drie
werkkampen verblijvende Joden naar maanden, op 7 november 1944. Ernst
Westerbork gebracht evenals hun gezins- overleed op een van de dodentochten in
leden. De ouders van Werner en Edith februari 1945.
hadden de Nederlandse nationaliteit. Ze
Vertrek uit Blechhammer
Op 20 januari 1945 ontstond er in Blechhammer een onhoudbare situatie. De fa-
brieken waren zwaar gebombardeerd en het kamp werd tegelijkertijd overstroomd met
uitgeputte gevangenen uit andere kampen. Er brak oproer uit, dat door de SS bruut werd
onderdrukt, met vele doden tot gevolg. De volgende dag werd het bevel tot evacuatie
gegeven. Werner Hertog behoorde tot de meer dan 3000 mensen die toen het kamp te
voet verlieten, bij een kou van 25 graden onder nul.
De tocht die toen begon zou leiden naar het 200 kilometer verder gelegen kamp
Gross Rosen en zou twaalf dagen duren. Tijdens deze tocht leden de mensen honger,
dorst en kou. Ze aten sneeuw, als hen dat door de bewakers niet onmogelijk werd ge-
maakt. Van vermoeidheid vielen mensen langs de weg in slaap en bevroren ter plekke.
Anderen die niet meer konden werden doodgeschoten. Hoe langer de tocht duurde, hoe
minder greep de bewaking op de gevangenen had, ook omdat de waakhonden bijna
allemaal waren doodgevroren. Een enkeling wist te ontvluchten en soms wist iemand
bij een boer een paar aardappelschillen los te krijgen. Van degenen die op 21 januari
1945 uit Blechhammer waren vertrokken zijn er meer dan 800 onderweg gestorven of
vermoord. De anderen kwamen op 3 februari in Gross Rosen aan. Onder hen Werner.
Van Gross Rosen naar Buchenwald
De toen aanwezige kampbevolking in Gross Rosen bestond nauwelijks uit Joden,
maar uit andere categorieën. De criminelen onder hen hadden de leidende functies on-
der de gevangenen en gedroegen zich tegen Joden extra wreed. Enkelen van degenen
die op 3 februari uit Blechhammer waren aangekomen werden in arbeidscommando’s
| HOOF DS TU K 4 | DE DE PO R T A T I E S I N 1942 | 145
Hfdst-4.indd 145 21-10-18 16:22