Page 143 - Voorwerk.indd

Sjuul Andriesse
Van hem zijn in ieder geval de plaats en datum van overlijden bekend: 6 maart
1943 in Ludwigsdorf. Dat hij tot degenen behoort die in Cosel zijn uitgestapt is verwon-
derlijk. Volgens de getuigenissen van overlevenden werden mannen tussen 15 en 50
jaar daar uit de trein gehaald. Soms is ook sprake van jonger dan 55 jaar. Sjuul was op
dat moment echter al 57 jaar. Hij gold wel als heel sterk.
In het voorjaar van 1942, toen Schmelt zich ook op de wapenindustrie was gaan
richten, werd een kamp ingericht bij het dorp Ludwigsdorf (nu Ludwikowice Klodzkie).
Dat ligt meer westelijk ter hoogte van Breslau, vlak bij wat nu de grens is tussen Polen
en Tsjechië. Het was een kamp voor 1000 Joden, 600 mannen en 400 vrouwen, die ieder
in een apart deel van het kamp huisden en een wasruimte in het midden moesten delen.
Vanaf eind augustus 1942 kwamen daar Joden uit Nederland, België en Frankrijk
bij, die in Cosel uit de treinen waren gehaald. Het kan dus zijn dat Sjuul al snel na
aankomst in Sakrau hierheen is gegaan. De gevangenen in dit kamp werkten in de mu-
nitiefabriek Dynamit AG in Ludwigsdorf. De slechte medische zorg, veelvuldige mishan-
delingen, maar vooral ook uithongering leidden tot hoge sterftecijfers. Maar de kamp-
bevolking werd telkens weer tot 1000 aangevuld. Julius Andriesse stierf hier een half
jaar nadat hij in Cosel uit de trein was gestapt. Hij is een van de ongeveer 300 doden die
op een begraafplaats achter de fabriek begraven zijn.

Silezie, waarop de in dit boek genoemde kampen waar gennepse Joden 1942-1945 terecht zijn gekomen.

| HOOF DS TU K 4 | DE DE PO R T A T I E S I N 1942 | 143

Hfdst-4.indd 143 21-10-18 16:22