Page 269 - Voorwerk.indd

Met degenen die hun leven
voor de vrijheid gaven kun-
nen in ieder geval niet de
22 Gennepenaren bedoeld zijn
die werden vermoord omdat zij
Joden waren.

Veertig jaar later
Veertig jaar na de onthulling
van De Barmhartige Samaritaan
zou het plein voor het nieuwe
gemeentehuis naar een van de
omgekomen Gennepse Joden
25jr na de onthulling van het monument werd het monument worden genoemd. De officieel
iets verplaatst, waarbij de koker opnieuw ingemetseld moest nog steeds vermiste Ellen van
worden. We zien hier de kunstenaar van toen, Jacques Maris,
met in zijn handen de bewuste koker. Leeuwen-Hoffmann werd het
symbool van alle verdreven en
vermoorde Gennepse Joden en van het verdwijnen van de eeuwenoude joodse gemeen-
schap uit Gennep. Wat was er inmiddels gebeurd, dat dit mogelijk maakte?
Toen het Ellen Hoffmannplein in 1995 tot stand kwam, was het beeld van de be-
zettingsperiode geheel gekanteld ten opzichte van dat in de jaren vijftig. Dit gold met
name ten aanzien van de Holocaust. Die ontwikkeling was in de jaren zestig op gang
gekomen, om te beginnen door de indringende publicaties van Jacques Presser en Loe
de Jong, en door buitenlandse TV-producties, zoals de serie Holocaust. Tegelijkertijd
veranderde in die periode ook veel op maatschappelijke terrein. De na de oorlog ge-
boren generatie zette zich af tegen de wereld van hun ouders. Daarbij paste ook een
andere kijk op de gebeurtenissen tijdens de bezetting. Steeds meer werd, ook buiten
Nederland, de vernietiging op industriële schaal die de Holocaust bleek te zijn geweest
gezien als een dieptepunt in de Europese geschiedenis van de twintigste eeuw,
waaruit lessen moesten worden getrokken: Nooit meer Auschwitz.

Het initiatief van Wiel van Dinter
Inmiddels speelde in Gennep, los daarvan, nog iets anders. De herinnering, dat
daar kort tevoren nog een gemeenschap had bestaan van joodse families die geduren-
de meerdere generaties een duidelijke positie hadden ingenomen in de samenleving,
vervaagde steeds meer. Voor de stadshistoricus Wiel van Dinter was dit aanleiding zich
te gaan verdiepen in de geschiedenis van de Joden in Gennep. Zijn grondige
onderzoek leidde in 1990 tot de publicatie van ‘De Joden van Gennep 1650-1950’.

| HOOF DS TU K 8 | N A DE OO RL O G | 271

Hfdst-8.indd 271 22-10-18 09:42