Page 132 - Voorwerk.indd

Vertrek
Voor Hans Andriesse in de Schoolstraat werd wel een oproep aangeboden, maar
hij was er niet. De burgemeester stuurde op 25 augustus aan de Maastrichtse commis-
saris ook hierover een politierapport, waarin werd verwezen naar de mededeling die
zijn ouders op 20 juli hadden gedaan. Hij was met een reisvergunning naar Amster-
dam gereisd om daar te gaan huwen, waarna hij nog diezelfde nacht met een transport
Joden naar Opper-Silezië zou zijn vertrokken. Zoals hiervoor aangegeven klopte dat
eerste, maar dat laatste niet. Hans is op 20 juli 1942 in Amsterdam met Mietje Kijl ge-
trouwd. Hij woonde op 25 augustus in bij zijn schoonouders. In Amsterdam bevond zich
op dat moment ook zijn zus Greta.
Zijn vader Sjuul en stiefmoeder Helene Hes moesten wel vertrekken. Op de avond
van 24 augustus brachten ze koffers met spullen naar hun vroegere buurman bakker
Piet van Bergen (‘Piet den Bekker’), hoek Emmastraat-Spoorstraat, om op zolder te be-
waren. Piet was een oude buurjongen van Sjuul uit de Maasstraat. Huilend stonden ze
in de keuken om afscheid te nemen. Verwachtten ze nooit meer terug te keren?

Onderduiken
Is er tussen het moment waarop de oproepen werden bezorgd en het vertrek de
volgende dag aan onderduiken gedacht? Misschien, maar niemand heeft het gedaan,
Dat wijkt sterk af van het verdere patroon in Limburg. Van de 600 Limburgers, die zich
op 25 augustus in Maastricht moesten melden is slechts iets meer dan de helft opge-
komen. En volgens een medewerkster van de Joodse Raad was dat in vergelijking met
andere regio’s een hoge opkomst. In Den Haag waren op 18 augustus maar 1200 van de
4000 opgeroepen Joden verschenen, en in Eindhoven zouden enkele dagen later op 28
augustus 34 van de 240 zich melden. Over de vraag waarom in Gennep op 25 augustus
niemand is ondergedoken zie hoofdstuk 7.
De zes die in Gennep een oproep hadden gekregen zijn alle op 25 augustus vol-
gens de gewone dienstregeling met de MBS-tram naar Venlo vertrokken en vandaar
met bussen naar Maastricht gebracht. In Venlo hadden zich nog drie familieleden van
de families Kaufman en Andriesse bij hen aangesloten, Regina (49 jaar), Abraham (46)
en Elisa (44) Sanders, ongehuwde kinderen van een zuster van Jöbke Kaufmans vader
en Jules Andriesse’s moeder, Helena Sanders-Kaufman (1856-1938).

In Maastricht en Westerbork
In Maastricht werden zij bijeengebracht in de openbare school aan de prof.
P. Willemsstraat, waar medewerkers van de Joodse Raad uit Amsterdam voor verzorging
zorgden. Daarbij kreeg men veel steun van bedrijven, onder andere van V&D, en van de
bevolking, die goederen beschikbaar stelden. Men verbleef daar van ’s middags vier
uur tot middernacht, in ruimtes waar het erg warm was. Bovendien was iedereen heel
dik aangekleed, omdat ze op die manier nog wat extra’s konden meenemen. Op aan-
raden van de Joodse Raad droegen de mannen twee broeken, pullovers en jassen, de
vrouwen trainingspakken, dikke sokken en truien.

132 | E N T OE N W A R E N Z E W E G | JO DE NVE R V OL G I NG I N E E N N OO R D-L I M B U R GS S T ADJ E |

Hfdst-4.indd 132 21-10-18 16:22