Page 129 - Voorwerk.indd
P. 129
Diegenen jonger dan 60 jaar kwamen deze keer in aanmerking voor deportatie.
De Joodse Raad kon voorstellen doen aan de Zentralstelle om namen te schrappen
van deze lijst van jongeren. Zo verkregen niet alleen ouderen dan 60 jaar, maar ook
een aantal anderen een zogenaamde Zurückstellung. Dat wilde zeggen, dat ze nog
geen oproep zouden krijgen. Gemengd gehuwden waren vooraf al van de lijst
geschrapt.
Het lijkt erop dat de mogelijkheid om via de Joodse Raad namen van deze
lijst te schrappen in Gennep optimaal is gebruikt. Er waren zonder meer al elf
van de 28 ‘zurückgestellt’ vanwege leeftijd: de schoonvader van Harrie Andriesse 81
jaar, Ber-tha Andriesse, 63 jaar, Max Bock en zijn vrouw, 70 en 69 jaar, de twee
oudste zusters Bock, Bertha en Josefine, 66 en 63 jaar, Jet en Simon van Leeuwen, 69
en 67 jaar, en Sam Andriesse en zijn vrouw, omdat die laatste 65 jaar was. Hedwig
Kölling was ook net ouder dan 60 jaar en bovendien gemengd gehuwd.
Voor de overige zeventien werden voor nog eens negen personen
‘Zurückstel-lungen’ geregeld wegens hun functies. Drie vaders van minderjarige
kinderen kregen dergelijke ‘Zurückstellung’ vanwege hun functie: Harry Andriesse,
met vrouw en doch-ter, omdat hij voorzitter was van de joodse gemeente in Gennep,
Jöbke Kaufman, met vrouw en dochter, omdat hij penningmeester en verzorger van
lijken was van de joodse gemeente, en Arthur van Leeuwen, met vrouw en dochter, als
secretaris van de joodse gemeente en vertegenwoordiger van de Joodse Raad. Op
grond van die laatste functie kreeg hij later een zogenaamde Sperre.
Zo bleven er slechts acht van de 28 over:
• Op Houtstraat 4, de jongste van de drie ongehuwde zusters Bock, de 52 jarige
Hedwig, die bij LTC (voorheen Kann en Co.) werkte.
• Op Schoolstraat (nu Brugstraat) 16, het echtpaar Sjuul (57) en Helene Andries-
se-Hes (49), hun zoon Hans (24) en hun kostganger Werner Hertog (33), die ook
werkzaam was bij LTC. Hij was in pension geweest bij Hotel de Kroon, maar woon-
de sinds dat verboden was geworden voor Joden weer bij Sjuul Andriesse in huis.
• Op Middelweg 32, de kinderen van Sam en Johanna Andriesse-Jesse, Walther
(26) en Hildegard (24). Walther was vertegenwoordiger van een papierfabriek,
Hildegard werkte bij Gentricot (voorheen DACO)
• Op Zonlichtheide, Heijenseweg: de patiënte Eline Marcus (37), die daar sinds
1938 verbleef.
De oproepen
Bij zeven van de acht werden inderdaad op maandagochtend 24 augustus 1942,
daags voordat zij zich in Maastricht zouden moeten melden, aangetekende oproepen
door de veldwachter aangeboden. De oproep bevatte ook een lijst van wat er allemaal
moest worden meegenomen, waaronder proviand voor drie dagen en de voor die tijd
geldige distributiekaarten. Erbij zat een reisvergunning naar Maastricht en een ver-
voerbiljet voor de reis van Maastricht naar Hooghalen, waar Westerbork vijf kilometer
vandaan lag. Aangegeven werd dat in Westerbork een nauwkeurig onderzoek zou wor-
| HOOF DS TU K 4 | DE DE PO R T A T I E S I N 1942 | 129
Hfdst-4.indd 129 21-10-18 16:22