Page 129 - Voorwerk.indd
P. 129

Diegenen  jonger  dan  60  jaar  kwamen  deze  keer  in  aanmerking  voor  deportatie.
                  De Joodse Raad kon voorstellen doen aan de Zentralstelle om namen te schrappen
                  van deze lijst van jongeren. Zo verkregen niet alleen ouderen dan 60 jaar, maar ook
                  een aantal  anderen  een  zogenaamde  Zurückstellung.  Dat  wilde  zeggen,  dat  ze  nog
                  geen  oproep  zouden  krijgen.  Gemengd  gehuwden  waren  vooraf  al  van  de  lijst
                  geschrapt.
                      Het  lijkt  erop  dat  de  mogelijkheid  om  via  de  Joodse  Raad  namen  van  deze
                  lijst te  schrappen  in  Gennep  optimaal  is  gebruikt.  Er  waren  zonder  meer  al  elf
                  van  de  28 ‘zurückgestellt’ vanwege leeftijd: de schoonvader van Harrie Andriesse 81
                  jaar,  Ber-tha  Andriesse,  63  jaar,  Max  Bock  en  zijn  vrouw,  70  en  69  jaar,  de  twee
                  oudste zusters Bock, Bertha en Josefine, 66 en 63 jaar, Jet en Simon van Leeuwen, 69
                  en 67 jaar, en Sam Andriesse en zijn vrouw, omdat die laatste 65 jaar was. Hedwig
                  Kölling was ook net ouder dan 60 jaar en bovendien gemengd gehuwd.
                      Voor  de  overige  zeventien  werden  voor  nog  eens  negen  personen
                  ‘Zurückstel-lungen’  geregeld  wegens  hun  functies.  Drie  vaders  van  minderjarige
                  kinderen  kregen  dergelijke  ‘Zurückstellung’  vanwege  hun  functie:  Harry  Andriesse,
                  met vrouw en doch-ter, omdat hij voorzitter was van de joodse gemeente in Gennep,
                  Jöbke Kaufman, met vrouw en dochter, omdat hij penningmeester en verzorger van
                  lijken was van de joodse gemeente, en Arthur van Leeuwen, met vrouw en dochter, als
                  secretaris  van  de  joodse  gemeente  en  vertegenwoordiger  van  de  Joodse  Raad.  Op
                  grond van die laatste functie kreeg hij later een zogenaamde Sperre.
                      Zo bleven er slechts acht van de 28 over:
                  •     Op Houtstraat 4, de jongste van de drie ongehuwde zusters Bock, de 52 jarige
                      Hedwig, die bij LTC (voorheen Kann en Co.) werkte.
                  •     Op Schoolstraat (nu Brugstraat) 16, het echtpaar Sjuul (57) en Helene Andries-
                      se-Hes (49), hun zoon Hans (24) en hun kostganger Werner Hertog (33), die ook
                      werkzaam was bij LTC. Hij was in pension geweest bij Hotel de Kroon, maar woon-
                      de sinds dat verboden was geworden voor Joden weer bij Sjuul Andriesse in huis.
                  •     Op  Middelweg  32,  de  kinderen  van  Sam  en  Johanna  Andriesse-Jesse,  Walther
                      (26) en Hildegard (24). Walther was vertegenwoordiger van een papierfabriek,
                      Hildegard werkte bij Gentricot (voorheen DACO)
                  •     Op  Zonlichtheide,  Heijenseweg:  de  patiënte  Eline  Marcus  (37),  die  daar  sinds
                      1938 verbleef.

                      De oproepen
                      Bij zeven van de acht werden inderdaad op maandagochtend 24 augustus 1942,
                  daags voordat zij zich in Maastricht zouden moeten melden, aangetekende oproepen
                  door de veldwachter aangeboden. De oproep bevatte ook een lijst van wat er allemaal
                  moest worden meegenomen, waaronder proviand voor drie dagen en de voor die tijd
                  geldige distributiekaarten. Erbij zat een reisvergunning naar Maastricht en een ver-
                  voerbiljet voor de reis van Maastricht naar Hooghalen, waar Westerbork vijf kilometer
                  vandaan lag. Aangegeven werd dat in Westerbork een nauwkeurig onderzoek zou wor-




                  | HOOF DS TU K 4 | DE DE PO R T A T I E S I N 1942 |                        129



       Hfdst-4.indd   129                                                                   21-10-18   16:22
   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133   134