Maart 2020; vreemde tijden

In deze tijd van social distancing en dat de maatschappij piepend en krakend bijna tot stilstand komt maar waar ook een aantal essentiele onderdelen van de maatschappij topprestaties moeten leveren is wat vertier essentieel. Daarom zet ik regelmatig series van zo'n 10-15 foto's op facebook. Nu weet ik dat je op facebook aan de grillen van facebook bent overgeleverd en dat zaken niet altijd terugvindbaar zijn. Daarom heb ik al die foto's van de eerste 20 sets hier op mijn site gezet. (ze staan overigens al her en der op de site). Zoals altijd mogen de foto's voor eigen gebruik gedownload worden. Klik op onderstaande foto van het 35jr bestaan van de houtbewerkersbond in Gennep (mei 1952), dan krijgt u dit album. veel plezier. Vervolg (26 maart): inmiddels heb ik al een kleine 60 updates gemaakt op facebook en er zo'n 600 foto's en ca 12 filmpjes op gezet. Daarom wordt het onderstaande album bijgewerkt tot die ongeveer 600 foto's

link naar het album Maart 2020

1926

Een heel bijzondere foto uit 1926, waarop we Gennep tot de nek in het water zien staan. Werkelijk alles tot het begin van de Steendalerstraat en de Bergstraat staat onder water. Ik heb hieronder foto's verzameld, die her en der op de site staan, die de overstroming van Gennep in 1926 verder illustreren. Ik heb op een foto wat punten gemarkeerd, zodat u zich wat makkelijker op bovenstaande foto kunt oriënteren. Deze foto met markeringspunten staat achter de volgende link: foto met landmarks.

Rijkswaterstaat heeft het overstroomde gebied van 1926 ingetekend. Een groot deel van NO Brabant stond blank en de groene Maas bij de Beerse overlaat "stroomde" weer eens. Aan onze kant stonden de kern Gennep, de oude kern Ottersum en Middelaar blank, maar de rest van wat nu de lob moet heten was droog.
Ottersum hield het ook niet droog. Op de voorgrond zien we het kerkhof, met daarbij de toenmalige kerk (die 10 jaar later aan de andere kant van de provinciale weg is nieuw gebouwd. Maar achter Ottersum zien we dat het droog is.
En ook Gennep stond blank. Links onder zien we van Arensbergen (nu de Dragonder) en linksboven de Martinusschool.
Emmastraat
Zandstraat
Bleekstraat (Pottenhoek) (we kijken richting de Niers en de Niersweg)
Nog een keer de Emmastraat, met op de achtergrond de hoger gelegen Bergstraat
de Kruisstraat
de Middelweg (foto richting de Zandstraat)
De Nierswal (Niersweg) thv de Nieuwstraat richting zuiden
De Nierswal thv de Nieuwstraat richting het noorden. Rechts op de achtergrond zien we de Gennepermolen
De Wal vanuit smederij Beckers. De bomenrij op de achtergrond markeren de Maasweg naar het veer.
Hoek Niersstraat-Markt
Emmastraat
de Spoorstraat thv de spoorwegovergang (nu rotonde) kijkend naar het noorden
De Zandstraat thv het Geveltje: het water begint te zakken
en ook in de (oude) Martinuskerk is het water gezakt en kan de schade worden opgenomen
Ook in de Gennepse Hei moesten nooddijken aangelegd worden om te voorkomen dat laaggelegen delen (zoals nu Willem Boyeweg, deel Pagepark ed) zouden overstromen.
Lobberdeflop

Ik kreeg recent een mailtje van Harrie Mazeland, die nog eens in de historie (of het ontbreken van de historie) van de lob is gedoken en een goed gedokumenteerd stuk heeft gemaakt, dat die lob inderdaad pas zo'n 20 jaar oud is en dat het beginverhaal van de projectgroep, "laag gelegen, stroomgebied van de Maas, van oudsher... enz" niet deugt en dat mijn eerdere analyse dus ook deugt.

Klopt het wel dat de Lob van Gennep juridisch gezien al lange tijd tot het rivierbed hoort? harrie mazeland, Gennep 5 maart 2020, Dokument als pdf
 
Klopt het wel dat de Lob van Gennep juridisch gezien al lange tijd tot het
rivierbed hoort? harrie mazeland, Gennep 5 maart 2020, Dokument als Wordfile
 

Ikzelf heb onder andere over dit onderwerp zelf een gesprek gehad met de projectgroep in hun kantoor in Ottersum (begin januari) en heb hen (hun juristen met name) ook duidelijk gemaakt dat ik het NIET met hun redenering eens ben, want die is in feite gebaseerd op de redenering dat in de stukken van 1908 en vooral de kaarten van 1916 niet wordt aangegeven waar het rivierbed precies loopt, maar enkel waar de bebouwings-beperkingen vanwege de rivierenwet niet van toepassing zijn in het rivierbed. En dus dat de rest (de lob dus) dan wel degelijk tot het rivierbed zou behoren. Het staat er inderdaad niet uitdrukkelijk, maar het is een wel erg ver gezochte redenering. Het zou namelijk bijvoorbeeld ook betekenen dat verderop van de Maas dan dus wel degelijk allerlei beperkingen voor bebouwing, begroeiing enz zouden gelden.

Maar gelukkig is dat mantra van "van oudsher rivierbedding", "laag gelegen" inmiddels uit de huidige stukken verdwenen. Het is helaas ook niet zo heel relevant, want een groot gedeelte van de lob is bij wet tot rivierbedding verklaard. En de wet geldt nu eenmaal. Bij het maken van de kaarten is men overigens ook nog eens onzorgvuldig geweest, want ook een aantal hoog gelegen stukken (bv 17m boven NAP) staan ook aangegeven als "rivierbedding. De rivierbedding van de kaarten stemt ook niet overeen met de vorm en afmetingen van de lob. Dat wordt ook nog een issue. Want bv de hele kern Ven Zelderheide ligt helemaal niet in de rivierbedding (volgens de huidige kaarten en huidige wetten), terwijl die er bij uitvoering van de lob ineens wel in zou liggen. Dat worden dus heel forse schadeclaims voor al die gevallen.

Het onderzoek van de schadevergoedingsmogelijkheden deugt mijns inziens ook niet, omdat redelijk gemakkelijk voorbij gegaan wordt aan het feit dat overstromings-schade tegenwoordig wel degelijk verzekerbaar is. Weliswaar niet overal, maar het is te verzekeren. En daarmee vervallen alle schadevergoedingsmogelijkheden vanuit de rampenwet, want indien de schade te verzekeren zou zijn, dan is schadevergoeding uitgesloten. Echter: overstromings-schade door inundatie (dus door een schuif), is weer uitgesloten in de verzekeringspolissen, waardoor de rampenwet ineens weer wel een mogelijkheid wordt. Tenminste, voor de gebouwen, die er al voor april 1996 stonden, want alles wat daarna gebouwd is, is uitgesloten in de rampenwet. Kunt u het nog volgen?

Ook een aardige is dat in de waterwet er geen bebouwingsbeperkingen zijn voor de gele gebieden, waarmee de kernen gemarkeerd zijn. Daar mocht je dus rustig in het zogenaamde "waterstaatswerk" bouwen. Je zou dan redeneren, dat je dan ook in aanmerking zou komen voor schadevergoeding. Maar dat is dus NIET het geval. Een aardig rommeltje.

Dan nog iets over al die oplossingsrichtingen die inmiddels afgewezen zijn. Ikzelf vind het kwalijk dat überhaupt de indruk gewekt is dat die opties serieus zouden zijn, want dat zijn/waren ze natuurlijk niet. Al die extra oplossingsrichtingen zouden ofwel veel te weinig bergingscapaciteit bieden ofwel technisch zeer moeilijk uitvoerbaar danwel zeer kostbaar zijn. Dat was van begin af duidelijk en dat heb ik de projectgroep ook duidelijk verteld begin januari. Hetzelfde gold indertijd voor de oplossing van de dubbele dijken want (a) het werkt niet (de dijken rond de kernen zijn even hoog als de buitendijken) en b) de waterstandsverlaging stroomafwaarts zou veel te gering worden, als die kernen droog zouden blijven. Er zou nog maar 3 of 4cm over blijven). Idem geldt volgens mij voor de huidige 2e oplossing met die verlaagde drempel. Want als het minimale beschermingsniveau 1/300 zou moeten zijn, dan is dat dus het niveau van de drempel. Zet volgens mij geen zoden aan de dijk voor een oplossing. Het zal dus gaan tussen de wettelijke normdijken en de oplossing met de schuif.

Over die laatste oplossingsrichting (de schuif) heb ik toch nog een vraag en een opmerking. Een vraag voor de projectgroep: er wordt gesteld dat het beschermingsniveau dan 1/3000 zou zijn (voordat de schuif open gaat). Maar aangezien het beschermingsniveau van de dijken aan de Brabantse kant maar 1/1000 zijn, moet het water daar dan al overal over de dijken lopen (en is de lob en de schuif dus helemaal niet meer nodig). Of wordt geredeneerd, dat de overhoogte van de dijk (voor golfslag ed) dan voldoende is om dat te voorkomen?? Een andere vraag is, of het niet mogelijk is om de onderzijde van de schuif op het niveau 1/300 per jaar te hebben. Dan is dat het tenminste gegarandeerde niveau, wat er ook met de schuif gebeurt. Vraag is hoe lang die schuif dan zou moeten worden (als deze oplossing realistisch zou zijn)

Een opmerking over de schuif richting de flop-club en NTDV: de schuif heeft pas zin, als de top van de hoogwaterpiek wordt afgevangen en dus op het allerlaatste moment. Als de schuif eerder open zou gaan is de lob vrij nutteloos voor het verlagen van de waterstand stroomafwaarts. Dan had men al dat geld niet hoeven te investeren in nog hogere dijken en in de schuif-constructie. Ervan uitgaande dat een schuif op de juiste manier wordt gebruikt, dan is de oplossing met de schuif wel degelijk de oplossing, die de beste hoogwaterbescherming biedt. (maar dan blijft het schade-vergoedings-verhaal en de evt zorg over de beweerde "vloedgolf"). Een vraag is vervolgens of een schuif met als onderste niveau het niveau behorende bij 1/300 per jaar wel acceptabel zou zijn (want dan is dat niveau tenminste gegarandeerd en is het dus altijd minstens zo veilig als met wettelijke normdijken)

We zullen zien, maar ik verwacht als uitkomst en zoals ik al eerder aangegeven heb, dat er gewoon wettelijke normdijken 1/300 per jaar komen, en dat het daarna aan de Limburgse kant gewoon over de dijken stroomt (maar niet aan de Brabantse kant, want die hebben een bescherming tot 1/1000 per jaar)

De Gennepse Wallen

HET GENNEPERHUIS, de vestingwallen van 1620; Wiel van Dinter


Mijn opa
Grootvader Willem van Dinter was een oer-Gennepenaar. Hij werd in 1863 in de Houtstraat geboren. Hij kwam in zijn leven niet verder buiten Gennep dan Nijmegen, de stad die hij als jongeman lopend vanuit Gennep bezocht. Pas bij de evacuatie van Gennep op 16 oktober 1944 eindigde zijn trektocht in Laren (NH), waar hij februari 1945 (hongerwinter), 81 jaar oud, in een bejaardenhuis aan hongeroedeem overleed.

Verhalen


Als jongen kwam ik graag bij opa, omdat hij boeiend kon vertellen over het Gennep van zijn vader Jan van Dinter en over zijn eigen jeugd. Over zijn school in de Doelen, het belletje trekken bij de dominee, het kattenkwaad uithalen op de Bleek bij de Niers en het op de loop gaan voor veldwachter Van Erp. Je zag het voor je, als hij de ‘grote brand' schilderde van de meelfabriek (voorganger van de Genneper Molen) die nog geen honderd meter van zijn thuis af stond.

Genneperhuis


Zijn ogen glinsterden als hij het had over het zwemmen in de Niers met de omgekeerde onderbroek aan, het lopen door de Maaskemp-weien naar het Genneperhuis, onder het prikkeldraad doorkruipend. Ze gingen rovertje spelen tussen de struiken op de muurresten van de ruïne.

De wél
Opa speelde met zijn schoolkameraden op de wél . Aanvankelijk begreep ik dat woord verkeerd. Later kwam ik er achter dat het hier het Genneps meervoud van wal was. Zij speelden op de restanten van de aarden wallen in de vestingwerken rond het Genneperhuis! Die wallen dateren uit 1620, nu precies 400 jaar geleden.

Versterking
In de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) was het Genneperhuis nu eens Spaans dan weer Staats (Hollands). Vanaf september 1614 lag er een Staats garnizoen. Toen in 1619 de berichten steeds duidelijker werden dat de Spanjaarden de vesting wilden innemen gaf de Staten-Generaal in Den Haag opdracht het neutrale Genneperhuis weer te versterken. Tot uit de wijde omtrek werden contingenten arbeiders naar Gennep gedirigeerd om aarden wallen en grachten rondom het Maasfort te realiseren. Aannemer Christiaen Huygen (niet te verwarren met Chr. Huygen s ) begon in 1620 met het immense karwei. De zandheuvels tussen de Niers en de Bloemenstraat werden ervoor afgegraven.

Spaans
Toen de Spanjaarden in 1625 de vesting in handen kregen, had aannemer Huygen door gebrek aan geldzendingen uit Den Haag het karwei nog niet af! De Spanjaarden zetten het project met een uitgebreid en aangepast plan voort. Ze maakten de Maasvesting tot een van de meest uitgebreide en sterkste van Holland. Mijn grootvader speelde dus rond 1875 op de resten van vergane glorie. Ongeveer in de tijd dat het Genneps Volkslied ontstond: Edele burcht zo fier en stevig…