Gennep als spoorstad.

Rond 1870 bouwde de NBDS de lijn die onderdeel werd van de verbinding Londen-Vlissingen-Gennep-Berlijn. De wereldoorlogen deden de maatschappij de das om. De spoorlijn speelde nog een prominente rol bij de duitse inval van 10 mei 1940. Na de oorlog leidde de lijn nog een sukkelig bestaan tot in de 70er jaren toen ook daar een einde aan kwam. Een stoomlok als monument aan de Brabantweg herinnert nog aan oude tijden....  Op een 2e pagina volgen nog een serie bijzondere en leuke afbeeldingen, die een beeld schetsen van deze spoorlijn en Gennep als spoorstad.  2e pagina over de NBDS

Het Gennepse emplacement in 1920 (Modelspoor magazine, nov 2012) Rail Magazine feb-mrt 2013 programma NBDS reünie 1939

3e webpagina Gennep Spoorstad 4e webpagina Gennep Spoorstad De MBS (Maasbuurtspoorweg), de tram dus

De spoorlijn Boxtel-Goch van de Gennepse NBDS werd in 1871-1872-1873 aangelegd. Grootste kunstwerk op dat moment was waarschijnlijk de Gennepse Maasbrug, die bovendien meteen geschikt gemaakt werd (de pijlers) om er later een 2e spoorbrug naast te leggen. 80 jaar later werd daarvan gebruik gemaakt voor de aanleg van een verkeersbrug. In de 70-er jaren werd de spoorbrug afgebroken.

In juni 2019 werd een tentoonstelling gehouden in de Kenniskeuken met afbeeldingen (voornamelijk ansichtkaarten) vanwege het 150j bestaan van de NBDS. Link naar die ansichtkaarten. Ansichtkaarten groot

"Duits lijntje"; een denigrerende benaming of een geuzennaam?

Links de omschrijving in het jaarverslag 1971-1872 van de NBDS dat de stand van zaken mbt de werkzaamheden aan de Maasbrug betreft.
Hieronder de werkzaamheden aan de pijlers in 1871

Het stationsgebouw van Gennep met links het toiletgebouw

Bij het station in Gennep waren vroeger natuurlijk ook toiletten. Het was in een tijd (1873) dat mensen op zijn best een houten hok buiten hadden met een plank. Dat was bij het station een klein beetje beter, maar niet echt veel beter. In het station zelf was niets. Er was een apart toiletgebouw, met maar liefst 3 heren-"toiletten", 3 dames-"toiletten" en 4 waterplaatsen (zo heetten toen nog wat we nu urinoirs noemen). Er was natuurlijk geen verwarming, geen water en geen toiletpapier. Wellicht dat er wat oude kranten lagen (?). Het "toilet" bestond dan ook uit niets anders dan een hokje met een deur, een plank om op te zitten, met daarin een gat met een deksel. We hebben de oude tekeningen, zodat u zich er een beetje een voorstelling van kunt maken. De goede oude tijd??????

zo zag het toiletgebouw er na de oorlog uit.

de bouwtekening van het toiletgebouw bij het station in Gennep
de plattegrond, enigszins vergroot
de dwarsdoorsnede, waar de zitplanken met het deksel de de afvoeren naar de beerput goed te zien zijn.

 

Misschien vraagt u zich af waar dat befaamde station nu gestaan heeft. Nu, hier. Ongeveer bij de aansluiting van de Bergstraat op de Brabantweg. Het station heeft gestaan waar nu o.a. de parkeerplaats is en waar de wagen van de afd groenvoorziening vaak staat. Helemaal links kunnen we nog net het autobedrijf van Vreede zien (daarachter ligt het busstation). De straat op de voorgrond die op de Brabantweg aansluit is de Willem Boyeweg.
Hierboven het beeld vanaf de stationsweg respectievelijk Groene Kruisstraat. Vanaf de kop van de Emmastraat gaan we iets naar het oosten en hebben dan het volgende uitzicht.
Het station van Gennep. Halteplaats, grensplaats.. Het station lag van 1870-1945 op de kop van de Bergstraat
Er zijn behoorlijk wat verschillende prentbriefkaarten gemaakt met daarop de foto van het station(sgebouw). De NBDS bouwde de spoorlijn Boxtel-Wesel rond 1870, beleefde hoogtijdagen en ontwikkelde zich goed, maar toen kwam WOI. Nederland was weliswaar neutraal, maar het grensverkeer en de doorgang stopte. Dit was het begin van het einde voor de NBDS die later wer overgenomen door de Staats Spoorlijnen (latere NS). Daarmee kwam ook een einde voor het hoofdkantoor van de NBDS (aan de Spoorstraat; later gebouw van de Paters Passionisten) en ook een einde aan de werkplaatsen. Een en ander leidde tot moeilijke jaren in Gennep. Velen trokken uit Gennep weg. Gelukkig begon dhr Rijssenbeek uit Nijmegen in de 30-er jaren in de voormalige werkplaatsen van de NBDS een papierfabriek.
Uitgegeven aandeel van de NBDS
Waterdoorlaat in dijklichaam voor spoorlijn op traject Oeffelt Gennep. Deze doorlaat is er nu nog.
De spoorbrug, gebouwd door de NBDS die later nog een rol zou spelen bij de aanval op Nederland in 1940 door de Duitsers. De NBDS had een vooruitziende blik. De pijlers werden zo breed uitgevoerd dat nog een 2e spoorbrug bijgelegd zou kunnen worden. In 1955 heeft men hiervan gebruik gemaakt om een verkeersbrug te realiseren. (in 1945 deden de geallieerden al het zelfde tbv hun logistieke aanvoer naar het front in Duitsland)
De werkplaatsen van de NBDS, waar later de papierfabriek Gennep (PaGe) is begonnen.
Het spooremplacement na de oorlog. Hier een blik vanaf ongeveer het Voorhoevepark. Op de achtergrond de moutfabriek Aurora. Ook kunnen we nog een aantal tramwagons zien staan van het MaasBuurtSpoor, de tramlijn van Nijmegen naar Venlo (en voorloper van de latere Zuid-Ooster)
Direkt na de oorlog. Blik vanaf ongeveer de huidige plek van het Hermes busstation naar het westen. Eerst de spoorwegovergang met het wachthuisje. Links daarachter de moutfabriek en verderop de gebouwen die u ook op de vorige foto kon zien.
Direkt na de oorlog. Foto in de andere (oostelijke) richting. Genomen van plek naast het wachthuisje in de richting van spoorwegovergang aan de Spoorstraat met helemaal op de achtergrond het verwoeste station. In de spoorwegloods prominent op de foto werd later de noodkerk gevestigd (tot de nieuwe kerk aan de ZO Wal gereed kwam in 1954). Daarna werd drukkerij Janssen hierin gevestigd (tot die in de 70-er jaren naar zijn huidige lokatie verhuisde). De loods werd toen gesloopt. (zie foto's van Gennep vroeger na WOII)
ca 1900-1910 (want nog geen tramlijn aanwezig die later werd aangelegd): blik vanaf de spoorwegovergang in noordelijke richting. U ziet de Spoorstraat met daaraan gelegen het hoofdkantoor van de NBDS.
2000: het enige dat nog (duidelijk) herinnert aan het spoorverleden: het monument aan de Brabantweg.
ca 1925. Blik vanaf ongeveer (nu) slijterij Jetten naar het zuiden over de Spoorstraat. We zien een tram van de MBS staan voor het oude hoofdkantoor van de NBDS. Op de achtergrond de spoorwegovergang, de Heijenseweg en ook de moutfabriek.
Oude prent uit rond 1920 (want Voorhoevepark stond er al) vanuit de moutfabriek naar het noorden richting Gennep
   
De MBS tram in Arcen met Gerrit vd Mortel als machinist
De MBS tram in Velden met Gerrit van de Mortel als machinist en Hannes Hendriks als conducteur
Gerrit vd Mortel als machinist
De MBS tram bij de remise in Gennep. De machinist ook hier is Gerrit vd Mortel
Er is behoorlijk wat leuke inforamtie te vinden over het spoorverleden van Gennep. Wiel van Dinter heeft er zelfs een boek aan gewijd. Daarnaast zijn er een aantal erg leuke en interessante websites. Ook kennen we de modelbouwvereniging MBS die probeert de oude tijd te doen herleven door het nabouwen van een stukje historie.

Meer informatie kunt u o.a. vinden op de volgende websites:

NBDS 1

Stationsweb

Voormalig rijtuig van de NBDS

Hans Seegers stuurde deze 5 foto's van de Zuid-Ooster.

Uit de Gennepse Spoormaatschappij NBDS vloeide de Gennepse trammaatschappij MBS voort. Na WOII moest de tram plaats maken voor de autobus en na een fusie transformeerde de MBS tot de toenmalige Zuid-Ooster.

Als hoofdkantoor werd het vroegere kantoor van de MBS aan de Spoorstraat ingericht.

In 1960 werd een grote nieuwe werkplaats aan de Burgemeester Woltersstraat gebouwd. En we zien die werkplaats op de luchtfoto links.

het bouwterrein na de ontgraving
de spanten werden via de loswal aangevoerd
en aan de Burg Woltersstraat opgebouwd
Het busstation (met de befaamde friettent van Ballentrien) was op het Wilhelminaplein.

NBDS ansichten