Page 95 - Voorwerk.indd

Jood of half-Jood
In sommige gevallen was niet duidelijk of iemand nu moest worden aangemerkt
als Jood of als half-Jood. Die vraag kon bestaan wanneer er twijfel was of de bij de
Burgerlijke Stand geregistreerde joodse vader ook de daadwerkelijke vader was. Kon
men aantonen dat dit niet het geval was, dan werd men niet als Jood maar als half-Jood
beschouwd. Om claims op dit gebied te onderzoeken werd in Den Haag een apart bu-
reau ingericht, onder leiding van de Duitse ambtenaar Calmeijer.

In Gennep is door Bertha Andriesse het vaderschap van haar wettelijke vader bestre-
den. Zij werd geboren op 7 november 1879 als Bertha Kaufman, dochter van de onge-
huwde Carolina Kaufman. Zij moet dus eind februari 1879 verwekt zijn. Haar moeder
trouwde op 11 augustus 1880 met Joseph Andriesse (Kalverejöbke) Bij dat huwelijk
erkende Joseph Bertha als kind. In Gennep noemde men dat een ‘vör-kiend’. Zij werd
nu Bertha Andriesse. Als Bertha zou kunnen aantonen dat Joseph niet haar vader was,
maar dat iemand anders, die niet-joods was, haar vader was, dan zou zij als half-Jodin
geregistreerd worden, Wie haar vader dan wel was zou moeten worden aangetoond
met bewijzen.

Bewijs van aanmelden van Bertha Andriesse.
Op de onderste regel is aangegeven dat zij vier Joodse grootouders heeft.

Het lijkt erop dat Bertha pas actie hiertoe genomen heeft in 1943. Op een in april 1943
opgestelde lijst van personen van wie een onderzoek naar hun afstamming nog lo-
pende was komt zij voor. Op soortgelijke lijsten uit september-november 1942 wordt
Bertha nog niet vermeld. Dat zij pas zo laat iets heeft ondernomen kan komen omdat zij

94 | E N T OE N W A R E N Z E W E G | JO DE NVE R V OL G I NG I N E E N N OO R D-L I M B U R GS S T ADJ E |

Hfdst-3.indd 94 21-10-18 17:23