de lob: 1/300, 1/3000: om hoeveel water gaat dat nou?

1/300, 1/3000: behoorlijk abstract. Maar om hoeveel water in de Maas gaat dat nu en wat zijn de bijbehorende waterhoogtes? Uit de stukken van Rijkswaterstaat blijken de waterhoeveelheden en de kans daarop, zoals die in 2020 gelden. En ook de bijbehorende waterstanden bij de Maasbrug in Gennep, zoals die volgen uit de zogenaamde betrekkingslijnen (jargon). In 2075 wordt de kans op hoogwater groter geacht omdat er dan vanwege klimaatverandering meer regen zou vallen in de wintermaanden en dat heeft gevolgen voor de Maas.

Dijken worden gebouwd voor 50 jaar, zodat de dijken die nu gebouwd worden, bestand moeten zijn tegen het hoogwater van 2075. Consequentie is dat ze dus een stuk hoger worden dan nu (2020) nodig zou zijn. In onderstaande tabellen de waterstanden nu en de waterhoeveelheden die in 2075 gerekend worden. De dijken om Gennep moeten nu dus op 1/3000 gebouwd worden om in 2075 een kans van overstroming van 1/300 te hebben.

Herhalingstijden in jaren
Waarden die gelden in 2020
bijbehorende waterstand Gennep
2020
2020
50 jr
2969
100 jr
3226
13.13 +NAP
250 jr
300 jr
3578
13.46 +NAP
1000 jr
3862
13.78 +NAP
1250 jr
2000 jr
3000 jr
4113
13.91 +NAP
5000 jr
10000 jr
4396
14.05 +NAP
20000 jr
30000 jr
oor de nieuwe dijken wordt gerekend met nog meer water door de Maas vanwege de verwachte klimaatverandering. Daardoor zou er in België en Noord-Frankrijk meer regen dan nu kunnen vallen, waardoor het overstromingsrisico toeneemt. Aangezien dijken worden gebouwd met een levensduur van 50 jaar, moeten de nieuwe dijken be
Herhalingstijden in jaren
verwachting voor 2075
bijbehorende waterstand Gennep
2075
50 jr
100 jr
3682
250 jr
4042
300 jr
4109
ca 13.91 +NAP
1000 jr
4465
1250 jr
4518
2000 jr
4654
3000 jr
4718
5000 jr
4807
10000 jr
4920
20000 jr
5034
30000 jr
5101
de Pottenhoek

Er kwam vanochtend een mail van de gemeente voorbij: " Gemeente Gennep - Instellen blauwe zone Pottenhoek, eenrichtingsverkeer Bleekstraat en gedeeltelijk opheffen blauwe zone De Poel - Oliestraat, Molenstraat, Bleekstraat, De Poel ". Dit gaat natuurlijk over het plan de Pottenhoek (zie hieronder), om dat stukje oud Gennep, dat er niet bepaald fraai bij ligt, aan te pakken. Ikzelf ben geboren en getogen in de Pottenhoek en dit plan gaat me na aan het hart. Het opknappen van dit stukje oud-Gennep is overigens niet alleen zaak van de gemeente, want er zijn diverse particuliere eigendommen, die er erbarmelijk bij staan en soms zelfs op instorten.

Ik hoop dat de parkeerdruk op het gebied zal afnemen door het instellen van een blauwe zone en het tegelijk weghalen van de blauwe zone op parkeerterrein de Poel. Een-richtingsverkeer in de Bleekstraat is ook een prima beslissing, al is het jammer voor de snelheid op de Niersweg, dat er nu geen autoverkeer meer uit de Bleekstraat kan komen, waar automobilisten komende vanaf de Niersbrug rekening mee moeten houden. Maar wellicht wordt ooit dat doorgaande verkeer door de Niersweg en Zuid-Oostwal weggehaald, waardoor dat probleem ook is opgelost. Terug naar het plan de Pottenhoek.

Wat veel mensen blijkbaar niet weten, is dat de oorspronkelijke naam van de Bleekstraat Pottenhoek is. Een stuk Gennep, waar van oudsher veel pottenbakkers zaten, net als op de Doelen, de oude begraafplaats bij de Martinustoren en nog enkele plekken. De straat met een haak kreeg vroeger de naam "de pottenhoek", zoals nog te zien is op oude kadasterkaarten van bv rond 1800. Rechts een uitsnede van die kaart met daarop aangegeven de pottenhoek.

Het gebied tussen de pottenhoek (Bleekstraat) en de Oliestraat, waar nu (2020) het parkeerterrein achter het Kruidvat is, was vroeger akkerland of tuin.

Bij de officiële naamgeving van de straten in Gennep is de naam van de pottenhoek op een gegeven moment veranderd in Bleekstraat.

Misschien jammer, want zoals de naam Molenstraat aangaf, dat die straat naar de windmolen voerde die gebouwd was op een van de voormalige torens van slot Loonenstein (op de kadastertekening rechts te vinden), en de Zandstraat de straat was die naar de zandheuvels voerde, was ook de naam Pottenhoek karakteristiek geweest.

De prent links is uit 1750 en toont de windmolen op een van de vroegere torens van slot Loonenstein, dat in 1431 afgebroken werd, waarbij het vrijkomende materiaal gebruikt wordt om het Genneperhuis verder uit te bouwen. De windmolen brandde midden 19e eeuw af en werd herbouwd aan de andere kant van de Niers. Die molen met de naam "de Reus" staat nog steeds. De afbeelding rechts toont de kadasterkaart uit 1731, de oudste kadasterkaart van het tegenwoordige Nederland. Op die kaart heb ik de Pottenhoek aangegeven.

De naam Pottenhoek werd in de 19e eeuw door een andere naam vervangen. En ook dat is een bijzondere naam, want de straat werd vernoemd naar het bleken van de was in de boorden van de Niers. Dat was vroeger gewoon, zoals onderstaande afbeeldingen goed laat zien. De officiële naam werd dus Bleekstraat, maar echte Gennepenaren hadden het nog steeds over de Pottenhoek en niet over de Bleekstraat.

De Pottenhoek is ook het hart van de Gennepse buurt met de oudste buurtvereniging van Gennep met de zeer toepasselijke naam "Helpt Elkander". In 2006 werd het 60 jarig bestaan gevierd met een tentoonstelling een etentje en een groot straatfeest, waarvan hieronder enkele afbeeldingen.

er werd toen ook een groepsfoto gemaakt met alle buurtgenoten in 2006.

Ter afsluiting nog wat foto's van deze bijzondere buurt.

in 1926 stond ook de Pottenhoek onder water
1955 sacramentsprocessie in de Pottenhoek
1979, mijn ouderlijk huis
blik vanuit de Pottenhoek (pleintje) richting Oliestraat
1979
1975: mijn moeder heeft de was buiten hangen
1985
2005
Samen 150 jaar

Ik trof vandaag (woensdag 8 juli 2020) deze 2 Gennepenaren samen op een bankje aan. Theo Gartsen en Gradje Noij, samen 150 jaar. Aan het mijmeren over verleden, heden en toekomst in Gennep. Ze zitten niet ver van hun geboorteplek. Gradje is geboren in het pand achter hen, waar ie later zijn winkel had (het Zuivelhuis) en Theo is geboren aan de overkant, boven café Gartsen, ofwel de Zandpoort, op de overgang tussen Zandstraat en Spoortstraat.

De relatie van de nieuwe burgemeester met Gennep wordt ook steeds meer duidelijk en het houdt verband met een schoester in de Emmastraat...... Een album met foto's van Ton Teunissen staat op deze website. Daarom ook hier een link naar dat foto-album: special van Ton Teunissen

Na een Koning kan natuurlijk alleen nog maar een Teunissen ;-)

Dat gaat natuurlijk over de nieuwe burgemeester van Gennep, de d66-er dhr Teunissen uit Venray. Geen familie trouwens. Weet niet of dat een nadeel of een voordeel is. Maar even serieus: verleden week is een informatiebord geplaatst bij de Joodse begraafplaats in Gennep aan de Davidlaan.

Zo wordt eindelijk voor iedereen duidelijk wat zich achter die muren bevindt. De laatste die er volgens mij begraven ligt is Bertha Andriesse, die ternauwernood aan de deportatie en gaskamer ontsnapt is. Heel mooi dat we die begraafplaats eindelijk een duidelijke plek geven binnen de Gennepse gemeenschap. Toen de begraafplaats werd aangelegd in de 19e eeuw had dat nogal wat voeten in aarde, omdat de gemeente Gennep in eerste instantie moeilijk deed over een financiële bijdrage voor de afrastering van die begraafplaats, die bij de "zandberg" lag, aan het eind van de duinweg. Zo heette de Burgemeester Woltersstraat toen nog. De begraafplaats lag ver weg van de "bewoonde wereld", al is dat tegenwoordig anders geworden.

Er was nogal wat spierkracht en spitwerk nodig om de tafel geplaatst te krijgen afgelopen woensdag 1 juli 2020. En eigenlijk hadden we die tafel op een andere plek gedacht, aan het eind van de Zuid-Oosterlaan en de overgang tussen Julianalaan en Davidlaan. Maar tegenwoordig schijnt er zelfs voor iets dergelijks vergunning nodig te zijn en (nog gekker) moet de welstandscommissie zich er zelfs over buigen. In hun "onmetele" wijsheid hadden die blijkbaar bedacht dat de tafel aan de Davidlaan moest komen te staan. Tja, rare wereld leven we in.

Nog iets aardigs: de foto op de tafel is gemaakt door Frank. En bij het maken van die foto is de drone gecrasht in een boom bij de ingang van de begraafplaats. Zijn drone is nog steeds niet gemaakt, omdat het vanwege corona lastig is om aan de juiste onderdelen te komen. Voorlopig dus nog RIP voor de drone bij het maken van de foto van de begraafplaats. Wel toepasselijk. ;-)

Slot van het verhaal over de terugkomst in Gennep, mei/juni 1945

Door Wiel van Dinter, juni 2020

Werkverkeer
Vader was bankwerker van beroep. Hij werkte net als tientallen Gennepse arbeiders vanaf 1942 in de Duitse grensstreek. Daardoor ontliep iedereen de kans wegens de Arbeitseinsatz ergens ver weg in Duitsland gedwongen te werk te worden gesteld. De fabrieken in het grensgebied hadden ook een groot tekort aan mannelijke beroepslieden, omdat Duitse mannen als militair waren opgeroepen. Elke dag reed een trein met de pendelaars heen en weer van Gennep naar het werk in Goch, Uedem, Kleef enz. Met de geallieerde luchtlandingen (Operatie Market Garden, sept. 1944) ontstond in onze regio een chaotische toestand, werden bedrijven plat gebombardeerd en was er geen treinverkeer meer. Wij waren frontgebied geworden Er hing ons een onbekend fenomeen boven het hoofd: granaten, schuilkelder, evacuatie.

Bakoven
Nu we een paar dagen weer thuis in Gennep zijn, is van georganiseerd werk nog geen sprake. Iedereen is bezig zich in leven te houden, het huis in te richten en de ergste rommel op te ruimen. Ik word ingeschakeld: “Jong, doe eens dit, jong haal eens dat”. Vader repareert de kruiwagen, zodat alle troep vóór en naast het huis bijeen gereden kan worden, vlak bij de straat. Hij verlegt de afvoer van het gootsteenwater om het weer naar de zinkput te laten lopen. Hij fabriceert een nieuwe plaat in de bakoven van het fornuis. Nu kan moeder weer zelf brood bakken. Want je bent bankwerker of niet: hij heeft zelf een bakvorm voor het brooddeeg gemaakt. Hout voor het fornuis komt van opa's kippenstal, die toch half in elkaar ligt. En de kippen zijn spoorloos verdwenen.

Sjierp!
Met de kruiwagen halen vader en ik drie bielzen van de kapot geschoten omheining van het spoorterrein. Vader had gezien dat meer mensen uit de Loodsstraat dat deden. Nu moest hij nog een spanzaag zien te lenen. Bij Noij lukte dat, want de mensen hielpen elkaar. Ik was weer de pineut: “Stevig vasthouden, jong.” Bij gebrek aan een zaagbok de balk op een laag muurtje gelegd, ik erop zitten en vader zagen. Opeens een schril geluid en een kort gebed van vader tot de Heer: de zaag zit op een granaatsplinter die hij niet gezien heeft. De zaagtand van de geleende spanzaag heeft het gelukkig overleefd. De tweede en derde biels wordt eerst zorgvuldig geïnspecteerd.

stationsgebouw Gennep

Station Gennep, richting papierfabriek

‘Niks train'
Dan krijg ik een middag ‘vrij af' en ga ik met Johan, ieder gewapend met een paar appels, naar de seinpaal bij de papierfabriek. Tegen 2 uur komt altijd een troepentrein uit Duitsland. We zitten met een paar andere jongens en meisjes in de berm richting wachtpost De Mél te kijken. Daar moet de trein vandaan komen. Vanaf de kant van de papierfabriek zien we een soldaat aankomen. “Niks train today”, zegt hij, “tomorrow”. En hij steekt twee vingers op. Mijn Mulo-engels is goed genoeg om tegen iedereen te zeggen dat er vandaag geen trein komt en morgen twee. Of bedoelt hij: morgen om 2 uur. De soldaat steekt zijn hand uit, krijgt een appel en wandelt weer richting station. Wij druipen af. En tegen 3 uur horen we bij Johan thuis een locomotief fluiten. Daar is toch een soldatentrein uit Duitsland. We kijken elkaar aan: de Engelsman had zin in een appel…

Fiets
Mijn vader is een genie. Hij heeft verleden week op weg naar Riezenbroek in een greppel een fietsframe zonder wielen, zadel en trappers gevonden. Hij is bezig er een complete fiets van te maken. Hij loopt de hele buurt af en komt uiteindelijk terug met trappers en een zadel. Voor fietswielen en -ketting gaat hij in de Haspel naar fietsenmaker Noy, die al weer begonnen is in een geïmproviseerde werkplaats tegenover het huis. Daar koopt hij een voorwiel en een achterwiel met terugtraprem en ketting. De wielen hebben volbanden: repen rubber, die Noy met stalen haken aan elkaar verbonden heeft in de velg. Een fietsbel wordt ook gevonden en gangbaar gemaakt. Woensdagnamiddag heeft vader het rijwiel klaar en kan ik in de Loodsstraat een proefritje maken. Ik zeg: “vader, mijn hele lijf rammelt.” Hij zegt dat het wel went en dat ik zeker geenlekke band zal krijgen.

MULO
Ik heb op deze fiets maanden gereden. Zelfs in september 1945 naar de MULO in Boxmeer. Via Heijen en daar de Maas over met de roeiboot van Dolf van Dinter, de veerknecht van Beckers in het veerhuis. Maar dat is een ander verhaal.

gebouw aan de Haspel, tegen het oude kerkhof, waar Noij zijn fietsenmakerij had. De winkel was rechts (niet op foto). Honderden jaren geleden was dit een van de pottenbakkerijen van Gennep

 

augustus 1945. De fietsenmakerij is rechts
foto van de andere kant (in 2020 Doelen/Torenstraat) richting de Haspel
geallieerde soldaten en nieuwsgierige Gennepse kinderen

Een hele tijd geleden al werd het gebouw aan de Haspel gesloopt om de weg te kunnen verbreden. In 2017/2018 werd de riolering en de bestrating vernieuwd. Toen konden meteen de fundamenten van de oude pottenbakkerij worden opgegraven. Links staat Joop den Boer om een foto te maken.

RIP: nog voor je 13e aan je einde komen

Nog geen 13 jaar oud is de oude muziekschool en wordt alweer gesloopt door de gemeente. In 2007 werden miljoenen uitgegeven aan een jongerencentrum (waar de jongeren van Zowiezo gingen lopen) een muziekschool (die na een paar jaar werd opgedoekt), een tv studio voor Magic (nu blijkbaar te duur voor de Gennepnews) en een opgepimpte micro-sporthal als cultureel centrum (Picamare). (en een nieuwe tijdelijke sporthal is alweer gepland). Zie daar de wondere wegen van de politiek. Een kort terugblikje naar 2007 toen dit apart gebouw voor muziekonderwijs werd gerealiseerd.

Bangmakerij

Op de projectgroep voor de lob van Gennep mag het nodige aan te merken zijn, maar wat Nee Tegen De Vloedgolf doet is naar mijn mening niks anders dan bangmakerij. En dan ook nog met aantoonbaar incorrecte filmpjes zoals een drempel die lager zou zijn dan wettelijke normdijk niveau en bij de schuif wordt niet aangegeven dat de dijken dan een stuk hoger zijn. Verder ook nog interviews op Gennepnews die met de grootst mogelijke onzin argumenten zoals een weg naar de schuif die over het gebouw van Emons heen zou moeten gaan en nog meer van die ongein. Als er 4700m3 wate per seconde in de Maas stroomt, dan staat er op de rijksweg voor Emons nog niet eens water op de weg. Ik heb daarom zelf snel een tweetal animaties in elkaar gezet van a) de oplossing met de wettelijke normdijken en b) de oplossing met de schuif. (ik acht de oplossing met de drempel niet echt realistisch). De projectgroep zou zich ook bij de feiten moeten houden. Ik hoorde zowel de Gennepse wethouder als de waterschap vertegenwoordiger in de stuurgroep stellen dat overal dezelfde 1/300 dijken zouden komen en dat is dus pertinent onwaar. De dijken aan de Brabantse kant van de Maas worden 1/300 en sommige trajecten zelfs 1/10000. De dijken in Limburg krijgen veelal een beschermingsniveau van maar 1/100. (je zou dus kunnen stellen dat die worden opgeofferd voor de lob, om de terminologie van de lob-activisten te gebruiken). Die bangmakerij vind ik uitermate kwalijk. De plannen worden voor een zeer, maar ook zeer extreem scenario gemaakt, met een kans dat het gebeurt van eens in de 300 jaar of zelfs eens in de 3000 jaar en er worden volstrekt valse voorstellingen van zaken gegeven!

En nog even dit: de nieuwe dijken worden voor een periode van 50 jaar gemaakt en worden dus gebaseerd op de verwachte waterstanden in 2075. Omdat men bang is dat er door klimaatverandering heel veel meer neerslag zal gaan vallen zijn de waterstanden waarvoor de nieuwe dijken ontworpen worden een stuk hoger dan voor de huidige situatie. Dat betekent dat de hoogte van de dijken bij een beschemingsniveau van 1/300 in 2075 ongeveer gelijk zijn aan een beschermingsniveau van 1/3000 in 2020. In 2020 betekent 1/300 bescherming tegen 3578 m3 in de Maas en in 2075 is dat ineens 4109m3 in de Maas geworden. (in 2020 hoort bij een beschermingsniveau van 1/3000 een waterhoeveelheid van 4113 m3).

Een van de grote problemen in de hele discussie is het verschillende taalgebruik. Het waterschap en de rijksoverheid gebruikt vakjargon en gewone mensen gebruiken normale spreektaal. Meest duidelijk is het verschil bij de term "overstroombare" en "niet overstroombare dijken". In het ene geval betekent het dat voor de berekening van de waterhoeveelheden en de waterstanden rekening gehouden wordt met het overstromen van dijken. In eht 2e geval wordt gedaan alsof de dijken oneindig hoog zijn en dat er dus geen waterverlagend effect is vanwege het feit dat die dijken overstromen. In het hoofd van "normale" mensen blijft dan hangen dat men in het 1e geval opgeofferd wordt en dat men in het 2e geval absoluut veilig is, terwijl het om dezelfde dijken en precies dezelfde bescherming gaat.

de oplossing met de wettelijke normdijken
de oplossing met de schuif