Untitled Document

Nogmaals een herinnering. Niet vergeten: 11 mrt is er in PicaMare de sessie over de mogelijke opheffing van de huidige gemeente Gennep. (19:30h) en, een korte beschouwing:

Omdat niet altijd de logica gevolgd wordt, omdat de democratische legitimatie zelfs niet aan de orde komt in het "visiedokument" van de Taskforce en we zelf als burgers helaas niet mogen beslissen over het opheffen van de huidige gemeente Gennep, wil ik nog een aantal verdere kanttekeningen plaatsen bij een nieuwe gemeente Maasduinen die de provincie (en een aantal bestuurders?) zo graag wil:

1	historisch besef: Gennep heeft al 700 jaar stadsrechten en daardoor zelfbeschikking. Dit mag niet zomaar met een pennestreek opgegeven worden.
2	samenhang: van samenhang tussen plaatsen als Wellerlooi en Molenhoek is géén sprake. Het enige gelijkvormige dat ik kan verzinnen is dat beide klein zijn, in relatief dun bevolkt gebied liggen en in Nederland liggen. De samenhang tussen plaatsen als Gennep en Milsbeek is al vaak ver te zoeken als ik naar de situatie tav Magic en diverse verenigingen kijk. Dit gebrek aan samenhang is ook een vast ritueel bij de sleutel-overdracht voor Carnaval. Het zuiden van de toekomstige gemeente is volledig op Venlo (en wellicht Venray) georiënteerd, het noorden op Nijmegen en verder met nauwe banden met vooral Boxmeer.
3	belastingdruk/kosten: in het gastenboek werden een aantal huidige belastingen genoemd: OZB: Mook 23% duurder + hogere WOZ-waardes, Bergen -3% en lagere WOZ. Afvalstoffen/riool: Mook +14%, Bergen +41%. Grosso modo zullen de belastingen voor de bewoners van de huidige gemeente Gennep dus wel opgetrokken gaan worden. Hogere lasten voor Gennep derhalve.
4	betrokkenheid/democratische legitimatie. betrokkenheid van het bestuur jegens de burgers en vice versa. Dit kan alleen maar ongunstiger worden door een opheffing en herindeling. Het is nu al zo dat een kern als Ven-Zelderheide "vergeten" wordt voor de discussie over opheffing. Hoe moet dat straks wel niet worden. Nu ontvangt de burgemeester sinterklaas, is er kaarsjesavond, is er de sleutel-overdracht, dodenherdenking, verenigingsactiviteiten, jubilea en nog veel meer van dergelijke zaken, waar de burgemeester en/of wethouders acte de presence geven. Dat is straks vergeten tijd, want het is fysiek onmogelijk voor de dames en heren om in Molenhoek, Mook, Middelaar, Milsbeek, Ottersum, Ven-Zelderheide, Gennep, Heijen, Siebengewald enz enz te verschijnen. En daarmee geven we wéér zo'n aspect op wat burgers en bestuur dichter bij elkaar brengt.
5	rol van de Provincie Limburg: deze overheid is zelf nauwelijk democratisch legitiem te noemen. Ruim minder dan de stemgerechtigden neemt zelfs de moeite om haar stem uit te brengen voor provinciale verkiezingen. Toch is de rol en positie van de provincie op een aantal terreinen aanzienlijk. Voor een provincie is het natuurlijk handiger (en dus aantrekkelijk) om met minder gemeentes van doen te hebben. Maar dit mag toch nauwelijks een valide argument voor de gemeentes genoemd worden. En wat betreft de verdere rol van diezelfde Provincie: dat is de club die na tig jaren nog steeds geen fietspad in 't Ven gerealiseerd heeft, of zo moeilijk doet over een zebra voor de kerk in Ottersum, of die zo moeilijk doet voor het instellen van 80km op de rondweg, zodat het landbouwverkeer er over kan ipv door de kern Gennep. Laat staan dat ze blijkbaar niet toestaan dat de kern Gennep een eigen rondweg-aansluiting naar het stadshart krijgt. Eerlijk gezegd kan ik een dergelijke provincie nauwelijks serieus nemen. Het zou zowiezo beter zijn indien Nederland in regio's opgedeeld werd ipv de huidige provincies, zodat regio's met samenhang ontstaan. Voor ons gebied zou dat dan bv de regio NO Brabant-Nrd Limburg kunnen zijn.
6	Samenwerking, bestuur en ambtenaren: Natuurlijk is het altijd goed om, waar mogelijk en nuttig samen te werken. Dit geldt ook voor gemeentes. Het is dan ook treurig om in het visiedokument van de Taskforce (zie verder naar beneden) te moeten lezen, dat ambtenaren van de huidige gemeentes hiertoe wel initiatief nemen, maar dat dit gefrustreerd wordt door bestuurders. Voordat überhaupt sprake kan zijn van een discussie over opheffing en herindeling raad ik de bestuurders aan om eerst maar eens wat meer zelf-reflectie te betrachten. En over de ambtenaren? Niet alleen opleidingsniveau en salarisschaal zijn van belang, maar ook en vooral betrokkenheid en weten waar je over praat met betrekking tot de locale situatie en de locale problemen. Wat mij betreft liever een lokale, betrokken ambtenaar dan een hooggeschoo/aalde ambtenaar die niks weet van en niks heeft met de lokale situatie.
7	Onomkeerbaarheid: Realistisch gezien is een eenmaal ingezette herindeling niet omkeerbaar. Dit betekent dat een fout ook niet meer hersteld kan worden. Des te meer reden dus om zeer behoudend te zijn met het maken van een keuze voor herindeling
8	Financiën: Een samengevoegde gemeente krijgt een kleinere jaarlijkse vergoeding van de Rijksoverheid dan de individuele gemeenten samen. Bij herindeling wordt een eenmalig bedrag beschikbaar gezet, maar dit weegt niet op tegen de latere korting. In het geval van Gennep, Bergen en Mook gaat de totale jaarlijkse bijdrage van het Rijk omlaag van € 30.361.776,08 nu naar € 28.986.457,86. Dit is een financiëel nadeel van maar liefst € 1.375.318,21 per jaar ofwel ruim € 35 per individuele bewoner (ruim €100 per gezin).
9	Dienstverlening: Er is reeds veel (wetenschappelijk) onderzoek gedaan naar de effecten van herindeling voor de dienstverlening aan de burger. Uit geen enkel van die onderzoeken komt naar voren dat de dienstverlening na een herindeling beter is geworden. Sterker nog: er zijn wel onderzoeken waaruit blijkt dat burgers de dienstverlening na een herindeling juist slechter vinden
10	Geleerde lessen: Schaalvergroting heeft in het verleden reeds vaak geresulteerd in zeer ongewenste resultaten. Denk hierbij bv maar eens aan de schaalvergroting in het onderwijs en de gezondheidszorg, maar ook in het verleden het verdwijnen van de veldwachter, die zijn gasten kende. De postkantoren en bankkantoren verdwijnen uit het straatbeeld en de samenleving verliest steeds meer de menselijke maat, wordt steeds verder geanonymiseerd en gedigitaliseerd. Managment teams, management rapportages en consultants komen ervoor in de plaats.
11	Bestuurders/bestuurskracht: Het is een illusie te menen dat in de kwaliteit en het niveau van bestuurders verbetering zal optreden. In een samengevoegde gemeente zullen dezelfde mensen bestuurder zijn, maar tegen een hoger salaris en geringer in aantal. Dat geringere aantal zal juist zorgdragen voor een steeds grotere afstand van de burger en een verdere afhankelijk van het technische ambtenaren apparaat.
12	Drogredenen: Voorstanders van herindeling komen zelden met feitelijke en onderbouwde argumenten. Meestal komt men niet verder dan: "er komt van alles op ons af","niet onderbouwde enquetes onder bestuurders en MT leden", "dit is de algemene mening of het mòet van de Provincie, dus dan moet het". Ikzelf heb zelden een specifieke en onderbouwde beargumentering gehoord. "Door de de-regulering komt veel op gemeentes af". De-regulering betreft inderdaad oa het verschuiven van landelijke naar regionale en lokale regelingen, maar omvat ook het feitelijke de-regulering hetgeen betekent dat regels juist worden verminderd en worden afgeschaft. [noot: de crux is echter dat vooral bestuurders en soms ook ambtenaren sterk hechten aan de regels die de Rijksoverheid wil afschaffen, zodat van feitelijke de-regulering in de praktijk weinig terecht kom. Voorbeeld is bv het krampachtig vasthouden aan Welstand door de gemeente Gennep]
13	Het Visiedokument is van een bedroevende diepgang. Aan de consequenties voor de burgers en de feitelijke praktijkuitwerking en financiële onderbouwing wordt nauwelijks aandacht besteed. Een enquete onder bestuurders en MT leden die vervolgens als hun mening en oordeel concludeert dat de "transparantie" en "democratische legitimatie" zou toenemen door een herindeling getuigt van weinig realiteitszin. Dit geldt in ieder geval niet voor de burger, die de gemeente op grotere afstand en met verminderde toegankelijkheid zal ervaren. Regionaal draagvlak en intensiteit van de samenwerking (2 van de verdere genoemde en gemeten criteria) zijn natuurlijk weinig relevant als doelstelling. (beide zijn hooguit methodiek om werking en daadkracht te verbeteren, maar nooit doel op zich en daarom niet relevant om na te streven of te meten)
14	Klantgerichtheid? De verschillende partijen hebben het over de dienstverlening aan de burgers. Ze hebben het dan echter vooral over de effectiviteit en het intern functioneren en niet over wat de klant, de burger, nu eigenlijk wenst. De uiteindelijke maatstaf wordt bepaald door en de beoordeling van de kwaliteit van de dienstverlening is aan de burgers en niet aan de dienstverlener (de gemeente) zelf. De zeggenschap hierover moet dan dus ook aan de burger zijn.
15	Zeggenschap: Ik noemde hiervoor al "zeggenschap". De burger is degene die, weliswaar via de daarvoor ingerichte systemen (politiek, verkiezingen, vertegenwoordigers) bepalend is wat de voorkeuren en prioriteiten zijn. Wat hier echter gebeurt staat daar haaks op. Bij de verkiezingen van 2006 is een herindeling geen politiek thema of keuzecriterium geweest. Aan de burger worden nu zijn democratische rechten en zijn zeggenschap ontnomen, want, indien niet eerst verkiezingen gehouden worden met herindeling als inzet, heeft de burger geen zeggenschap over zoiets belangrijks als het opheffen van de eigen gemeente. Naar mijn mening heeft géén van de politieke partijen noch de gekozen raadsleden mandaat van de kiezers voor dergelijke zwaarwegende besluiten. Formeel en technisch mag het dan in orde zijn, juist is het niet.

Je vraagt je af: waar komt dat verhaal, dat herindeling noodzakelijk zou zijn, vandaan? De overheid monitort de zgn "bestuurskracht" van gemeentes. Daar is meestal bureau Berenschot bij betrokken. Deze consultant heeft het onderzocht en dit kunnen we ook terugvinden in het "visiedocument" (blz 13) van de Taskforce van de gemeenten Gennep, Bergen en Mook.

Maar zou de provincie Limburg en met name dhr Driessen zich niet beter druk kunnen maken om een aantal andere gemeenten in Limburg? Maastricht heeft 125.000 inwoners, Sittard-Geleen 96.000, Venlo 92.000 en Heerlen 91.000 inwoners. Als we de logica en redenering van deze bestuurders en adviseurs opvolgen, zouden deze gemeentes dan niet opgesplitst moeten worden en kan de provincie zich dáár niet beter druk over maken? Notabene: de gemeente Arcen-Velden moet herindelen en wordt bij Venlo gevoegd, dat zo zelfs meer dan 100.000 inwoners krijgt. Volstrekt ongewenst, als ik de argumentatie van adviseur en bestuurders toepas.........

Ook in de toekomst volgen nog meer nieuwe leuke en interessante afbeeldingen. Blijf kijken!